Besteed aandacht aan kwetsbare groepen

De volgende punten zijn belangrijk om ten minste te organiseren:

Besteed aandacht aan jongeren

Voor jongeren gelden strengere regels betreffende werk en werktijden omdat zij minder belastbaar zijn. Je organisatie moet beleid hebben ten aanzien van de fysieke belasting van jongeren. Dit beleid moet gebaseerd zijn op de Praktijkrichtlijnen Fysieke Belasting en op de richtlijnen die de Nederlandse Arbeidsinspectie hanteert:

• Jongeren tot 16 jaar mogen alleen lichte werkzaamheden verrichten. 15-jarigen mogen niet zwaarder tillen dan 10 kg en niet meer dan 20 kg kracht zetten bij duwen en trekken.
• Jongeren tot 18 jaar mogen geen nachtarbeid verrichten.

Stel jongeren vrij van zware werkzaamheden en nachtwerk. Zorg dan ook voor een goede verdeling tussen jongeren en werknemers boven de 18 jaar op een afdeling, zodat de volwassen werknemers niet onnodig zwaarder belast worden. Maak voor alle betrokkenen inzichtelijk welke medewerkers vrijgesteld zijn van specifieke verrichtingen. Hou hier rekening mee bij het inroosteren van personeel.

Besteed aandacht aan zwangere en borstvoeding gevende vrouwen

Vul de BeleidsSpiegel in. Hierin wordt gevraagd of er in je organisatie een beleid is ten aanzien van de fysieke belasting van zwangere en borstvoeding gevende vrouwen. Dit beleid moet aanwezig zijn en gebaseerd op de Praktijkrichtlijnen Fysieke Belasting en op de richtlijnen die de Nederlandse Arbeidsinspectie hanteert:

Hanteer binnen je organisatiebeleid de volgende regels betreffende zwangerschap en borstvoeding:

Gedurende de gehele zwangerschap

• Voorkom bukken, hurken en knielen zoveel mogelijk.
• Beperk met de hand gewichten tillen zoveel mogelijk.
• Houd je aan het maximale tilgewicht van 10 kilogram.
• Beperk langdurig staan zoveel mogelijk, vooral in het derde trimester van je zwangerschap.
• Vermijd nachtdiensten en onregelmatig werk (je werkgever kan je niet meer verplichten dit werk te doen).

Vanaf de twintigste week van de zwangerschap

• Til op één dag niet meer dan 10 keer 5 kilogram.
• Loop niet meer dan 3 uur per dag.
• Sta dagelijks niet langer dan 2 uur.
• Buk op één dag niet meer dan 25 keer.
• Loop niet meer dan 5 keer trappen op één dag.

Vanaf de dertigste week van de zwangerschap

• Til niet meer dan 5 keer 5 kilogram per dag.
• Zorg dat je niet meer dan eenmaal per uur hurkt, knielt, bukt of staande voetpedalen bedient.

Tot 3 maanden na de bevalling

• Voorkom bukken, hurken en knielen zoveel mogelijk.
• Til niet meer dan het maximale tilgewicht van 10 kilogram.

Planning, voorlichting en instructie

Stel zwangere en borstvoeding gevende vrouwen vrij van zware werkzaamheden en licht ze voor over de risico’s en te nemen maatregelen (ook voor andere risico-aspecten dan fysieke belasting) en de ondersteuning die zij daarbij kunnen vragen (leiding, ergocoach, preventiemedewerker, bedrijfsarts). Doe dit uiterlijk binnen 14 dagen nadat zij hebben aangegeven zwanger te zijn.

Breng ook de overige werknemers tijdig (minimaal twee weken voordat aanpassingen ingaan, indien voorzienbaar) hiervan op de hoogte als er vanwege de zwangerschap aanpassingen nodig zijn in de taakverdeling. Zorg voor een goede verdeling tussen zwangere en borstvoeding gevende vrouwen en andere werknemers op een afdeling, zodat de andere werknemers niet onnodig zwaarder belast worden. Hou hier rekening mee bij het inroosteren van personeel en maak voor alle betrokkenen inzichtelijk welke collega’s vrijgesteld zijn van specifieke werkzaamheden.

Leidinggevende van desbetreffende afdeling heeft als taak erop toe te zien dat tijdig wordt voorgelicht en geïnstrueerd, dat herverdeling van werkzaamheden niet tot overbelasting van collega’s leidt, dat afspraken hierover voor alle betrokkenen helder zijn en nageleefd worden en zodoende de zwangere medewerkster zonder bezwaar zich vrijgesteld weet van de belastende werkzaamheden.

Afhankelijk van de situatie in jouw organisatie kunnen de volgende punten ook zinvol zijn om op te pakken:

Besteed aandacht aan medewerkers met een arbeidshandicap

• Goed inspelen op de mogelijkheden van medewerkers met een arbeidshandicap en de grenzen/verminderde belastbaarheid van hen is maatwerk. Ga per individu na welke consequenties de arbeidshandicap voor het werk heeft en match dit op positieve wijze met de taken en functie.
• Zorg voor een optimale inrichting van de werkplek. Hiervoor kan je te rade bij een aantal collega- gehandicaptenorganisaties, zoals Bartimeüs of Visio. Zij hebben centra die werkgevers gericht kunnen adviseren over goede werkplekken voor medewerkers met een visuele of auditieve beperking.

Besteed aandacht aan oudere medewerkers

• Zorg voor maatwerk. Er is geen duidelijke grens wat onder ‘ouderen’ moet worden verstaan. Wel neemt de belastbaarheid met het stijgen van de jaren onvermijdelijk af.
• Kijk kritisch naar het werkrooster. Dit is een belangrijk instrument om rekening te houden met afnemende belastbaarheid. Zorg dat inspanning en rust goed gespreid kunnen worden over de werkweek. Denk aan kortere diensten en minder onregelmatige of nachtdiensten.
• Volg de cao. Vanaf 57 jaar zijn werknemers niet meer verplicht om nachtdiensten en nachtaanwezigheidsdiensten te verrichten.

Tools

De volgende tools kunnen je bij de invulling van je beleid ondersteunen:

• Collega- gehandicaptenorganisaties, zoals Bartimeüs of Visio hebben centra die werkgevers gericht kunnen adviseren over goede werkplekken voor medewerkers met een visuele of auditieve beperking.
• De hulpmiddelenwijzer van Vilans
• De Oogvereniging
• Scouters is een platform voor en door mensen met een beperking. Op de website zijn onafhankelijk advies en informatie over praktische hulpmiddelen te vinden. Scouters is er voor iedereen met een blessure of handicap en voor mensen die minder goed kunnen bewegen, bijvoorbeeld omdat ze ouder worden.
• Kinderwens, zwangerschap, borstvoeding en werk?